Residencia de artistas ARTISTEA
- Diego Parajó Naveira
- 15 oct
- 3 Min. de lectura
Actualizado: hace 3 días
Un proxecto estratéxico para o desenvolvemento cultural de Ponteareas.
A Residencia de Artistas Artistea, promovida polo Concello de Ponteareas naceu como a primeira residencia municipal e multidisciplinar de Galicia.
Situada na Praza Maior, no mesmo edificio que acolle a sede local da UNED, o espazo foi concibido como un lugar para vivir, crear e aprender, ofrecendo a artistas de diferentes disciplinas un contorno que combina infraestruturas modernas cun enfoque inclusivo e sostible.
Foto: ZOOM Pontevedra
Contexto e demanda inicial
A posta en marcha de Artistea respondía á vontade do Concello de Ponteareas de consolidar unha política cultural estable, participativa e contemporánea, capaz de atraer talento e reforzar a identidade local.
Existía unha necesidade evidente de articular un proxecto de residencias artísticas con impacto territorial, que permitise conectar a creación contemporánea coa comunidade e co patrimonio da vila.
O encargo a XENEME tiña como finalidade deseñar un modelo de xestión e programación sostible, así como unha estratexia de desenvolvemento a medio prazo que garantise a continuidade e a proxección do espazo no ecosistema cultural galego.
Fundamentación e enfoques
O proxecto partiu dunha concepción contemporánea das residencias artísticas como espazos de investigación, intercambio e aprendizaxe, onde se ofrecen tempo, recursos e acompañamento para experimentar e producir obra.
A súa fundamentación teórica baséase na idea de que as residencias son infraestruturas de coñecemento compartido, catalizadoras de innovación cultural e artística e participación cidadá.
Desde este marco, XENEME aplicou un enfoque participativo, ecosistémico e transversal, que combina:
Innovación cultural e social, orientada á sostibilidade e á cooperación.
Metodoloxías de deseño estratéxico, baseadas na análise de públicos, modelos de referencia e riscos.
Economía das artes e modelos de gobernanza híbridos, que articulan colaboración entre administración, profesionais e redes culturais.
Solución proposta por XENEME
O traballo de XENEME estruturouse nun plan operativo en catro fases (2025):
Diagnose e valoración preliminar, para identificar fortalezas, oportunidades e riscos do proxecto mediante unha análise DAFO/CAME e un mapa de indicadores.
Estudo de modelos de referencia e redes, analizando casos de residencias a nivel galego, estatal e internacional, e establecendo conexións con plataformas e entidades culturais relevantes.
Análise de escenarios e públicos, definindo perfís de artistas, comunidades locais e institucións, e avaliando posibles modelos de xestión: municipal, colaborativo ou autónomo.
Deseño dunha programación preliminar 2025, combinando actividades de creación artística, mediación cultural e formación, así como un plan de execución e avaliación.
O resultado foi un documento marco que servirá como base estratéxica para consolidar Artistea como proxecto de desenvolvemento cultural de referencia en Galicia.
Conclusión e impacto
A Residencia de Artistas Artistea representa un salto cualitativo na política cultural municipal, apostando pola creación contemporánea, a inclusión e a sustentabilidade.
O seu modelo, baseado na colaboración entre institucións e profesionais da cultura, propón unha nova forma de xestionar a creación artística desde o territorio, entendendo a arte como motor de transformación social e de cohesión comunitaria.
O traballo desenvolvido por XENEME servirá para definir unha folla de ruta sólida, que consolidará Ponteareas como un referente de innovación cultural e participación cidadá.